Quả rành rành ( dành dành) là quả gì? có công dụng gì? là một trong những loại quả mà có rất nhiều người thắc mắc đến nó. Thậm chí đa số trong chúng ta mới nghe đến cái tên lạ lẫm này lần đầu. Nhưng các bạn đừng lo, Thegioicayla.vn đã có câu trả lời cho câu hỏi trên thông qua những chia sẽ bổ ích ở bài viết dưới đây. Mời các bạn đón đọc.
Quả rành rành là quả gì?
Cây rành rành, hay nhiều địa phương của nước ta còn gọi với cái tên lóng là dành dành thực là chúng có tên theo Đông Y dược là Chi tử. Là một giống cây mọc hoang và được trồng nhiều tại nước ta.
Tên gọi Hán việt của cây rành rành ( dành dành) là Chi tử hay còn gọi là Sơn chi tử, rồi nhiều cái tên khác như Mộc ban, Việt đào, tiên chi, tiên tử, trư đào, Sơn chi nhân, Lục chi tử, Hồng chi tử, Hoàng chi tử…
Ngoài ra thì chúng có tên khoa học là Gardenia jasminoides ellis ( gardenia florida linn). Và chúng thuộc họ cà phê ( Rubiaceae). Quả rành rành được sử dụng nhiều trong Đông Y và dân gian còn sử dụng để tọa màu cho bánh su suê ( bánh phu thuê) hay cho thạch,…
Đặc điểm của cây dành dành?
+ Cây rành rành là một cây thuốc Nam quý, dạng cây nhỏ, nhẵn, cành mềm khía rãnh dọc
+ Lá cây mọc đối xứng hay thậm chí mọc thành chùm 3, lá có hình thuôn trái xoan hay hình bầu dục dài, tù và có mũi nhọn ở đỉnh lá.
+ Hai mặt lá tương đối giống nhau, mặt trên thì đen bóng còn mặt dưới thì nhạt hơn tí, gân lá mãnh và nổi rỏ rệt.
+ Hoa rành rành mọc đơn, có màu trắng và mùi rất thơm, tựa như mùi thơm hoa nhài.
+ Cuống hoa, đài hoa, tràng hoa, nhị hoa đều là con số 6 tạo nên một đóa hoa rất dày cánh và đẹp.
+ Quả rành rành (dành dành) có hình trứng hay hình bầu dục, có đài tồn tại ở đỉnh, dài tầm 5 – 7cm, và có cạnh lồi có cánh
+ Vỏ ngoài của quả khi chín có màu vàng đỏ hoặc nâu, hơi bóng mượt, có nhiều gân nhỏ. Quả chất cứng mỏng, nửa trong suốt, trong có 2 buồng gồm nhiều hạt hình tròn trứng, dẹt, phẳng.
+ Hạt có hình dẹt, hơi tròn, có chất cơm màu vàng hay đỏ bám bên ngoài, hơi có mùi thơm đặc trưng.
Cây rành rành (dành dành) phân bố ở đâu?
Tại nước ta thì cây rành rành được phân bố chủ yếu tại các tình thuộc đồng bằng châu thổ Sông Hồng như Hải Dương, Hưng Yên, Thái Bình, Hà Nam…Tại đây thì ngoài lượng dành dành mọc hoang ra thì chúng còn được trồng cũng tương đối nhiều.
Ngoài ra thì một số tỉnh thuộc khu vực bắc miền Trung như Nghệ An, Thanh Hóa, Hà Tĩnh,..tìm thấy rất nhiều cây dành dành núi mà trong Đông Y gọi là Sơn chi tử.
Cách thu hái và chế biến quả dành dành
Tuy là một loại cây có tên gọi còn hơi xa lạ với nhiều người nhưng thực ra cây rành rành được trồng nhiều với mục đích làm cảnh. Và một số vùng trong nước ta còn trồng với mục đích sử dụng quả làm thuốc nhộm màu thực phẩm rất tốt nữa đấy.
Quả rành rành thường chín vào độ tiết Hàn lộ hằng năm, và khi chín thì chúng ngã sang màu vàng là chúng ta có thể bắt đầu thu hoạch được. Chúng ta nên hái trực tiếp bằng tay để tránh làm hỏng quả.
Cách sơ chế quả rành rành cũng vô cùng đơn giản, khi hái về thì chỉ cần ngắt bỏ cuống để trong 5 phút rồi có thể phơi ngoài nắng hay mang đi sấy khô. Trong khâu bảo quản thì bạn cần chú ý để quả rành rành khô nơi thoáng khí để tránh ẩm mốc vì quả rành rành rất hút ẩm.
Công dụng của quả rành rành (dành dành) là gì?
Ngoài công dụng làm thuốc nhộm màu cho thực phẩm như bánh su suê hay bánh đông sương… thì quả rành rành còn được biết đến với vô số bài thuốc chữa trị bệnh trong ngành YHCT cũng như bên Tây Y.
Theo Y học cổ truyền
Theo tài liệu nghiên cứu của ngành Y học cổ truyền hay còn gọi là Đông Y thì quả dành dành có vị đắng tính hàn. Có tác dụng thanh nhiệt, tả hỏa, lợi tiểu, chỉ huyết, cầm máu dùng trị các chứng bệnh thông thường như sốt cao, tâm phiền, viêm gan vàng da, tiểu đỏ, tiểu ra máu, lỵ ra máu, chảy máu cam, mắt đỏ sưng đau.
Theo Y học hiện đại ( Tây Y)
Trong ngành y học phương Tây thì người ta bào chế ra nhiều loại thuốc từ quả rành rành với rất nhiều công dụng chữa trị bệnh như:
Chất chống oxy hóa rất tốt
Chi tử chiết xuất nước ( sắc lấy nước) hay ngâm rượu đều có tác dụng chống oxyhoa rất tốt cho cơ thể chúng ta. Theo nghiên cứu cho thấy thì ở nồng độ 20 ppm thì hoạt chất chống oxy hóa của Crocin có trong quả rành rành có thể ngang bằng với hoạt động của Butylated Hydroxyanisole ( BHA).
Cải thiện độ nhạy insulin và chống lại bệnh đái tháo đường
Chúng ta đã biết việc cơ thể kháng lại insulin sẽ dẫn đến bệnh đái tháo đường tupe 2. Nếu bạn dùng quả rành rành thì việc cải thiện tình trạng kháng insulin liên quan đến tuổi tác, tình trạng cơ thể căng thẳng mệt mõi, rồi rối loạn chức năng ty thể, suy giảm tín hiệu insulin được thể hiện một cách rỏ rệt và hiệu quả nhất.
Ngoài ra thì Geniposide có trong quả dành dành làm giảm dung nạp glucose bất thường và tăng insulin máu. Và chất này còn có tác dụng hạ đường huyết hiệu quả, nó có lợi đối với tổn thương mạch máu do bệnh tiểu đường.
Chống viêm, kháng viêm tốt
Lại nói đến chất Geniposide trong quả rành rành có thể sử dụng như một chất chống viêm tìm năng để điều trị chấn thương gan cấp tính, tổn thương phổi cấp tính.
Thêm nữa là chất Crocin có trong quả rành rành có thể ức chế hoạt động của COX-1, COX-2, sản xuất prostaglandin E2, hỗ trợ trong giảm viêm, giảm đau rất hữu hiệu.
Giúp việc lưu thông máu
Chi tử có tác dụng kích thích có chọn lọc sự sinh sản tế bào nội mô mạch máu. Đây được xem là tế bào lót mặt trong của tất cả các mạch máu trong cơ thể và tạo nên một lớp màng ngăn chống sự đông máu.
Ngoài ra nó còn có công dụng rất hữu ích với việc ngăn ngừa xơ cứng động mạch và huyết khối, chống huyết khối thông qua việc ức chế kết tập tiểu cầu.
Crocetin có trong quả dành dành giúp điều hòa đáng kể khí huyết áp tâm thu, giảm hình thành huyết khối và tăng hoạt động chống oxy hóa diễn ra trong cơ thể.
Chung quy lại thì với những gì mà Thegioicayla.vn đã chia sẽ ở bài viết trên thì chúng tôi hy vọng rằng các bạn đã hiểu và nắm được về Quả rành rành ( dành dành) là quả gì? có công dụng gì? để có thể ứng dụng trong việc điều trị và chữa trị một số bệnh tật thông thường. Chúc các bạn luôn vui khỏe và thành công trong cuộc sống. Cảm ơn các bạn đã bỏ chút thời gian theo dõi bài viết này.
Mời xem thêm:
Giá trứng đà điểu hiện nay bao nhiêu tiền 1 qủa